بررسی آثار سرمایه‌گذاری درآموزش عالی بر رشد اقتصادی ایران طی دوره‌ی 1350-1384

در این مقاله الگوی مدل¬های رشد درون¬زا برای کمّی سازی ارتباط بین متغیّرهای تأثیرگذار بر رشد اقتصادی مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از روش همگرایی پنج مرحله¬ای یوهانسن برآورد شده است. در مدل رشد درونزای مورد استفاده در این تحقیق، رشد اقتصادی ایران به عنوان متغیّری درون¬زا است که تابعی از سرمایه گذاری در نیروی انسانی، سرمایه گذاری فیزیکی و بدهی¬های خارجی می¬باشد. پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، به عنوان متغیّرهای موهومی دراین مدل لحاظ شده است. بر اساس روش یوهانسن، یک بردار همگرایی به دست آمده که مؤید این مطلب است که در بلند مدت تأثیر افزایش انباشت سرمایه¬های انسانی و افزایش انباشت سرمایه¬های فیزیکی بر روی رشد اقتصادی ایران مثبت و معنی¬دار و اثر افزایش بدهی¬های خارجی بر رشد اقتصادی در ایران منفی و معنی¬دار است. هم چنین این بردار نشان می¬دهد که در بلندمدت سرمایه‌ی انسانی بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی ایران دارد. برای دستیابی به یک نرخ رشد اقتصادی بالا، توسعه‌ی سرمایه گذاری در نیروی انسانی و سرمایه¬های فیزیکی ضروری است. هم چنین توصیه می¬شود جهت سرمایه گذاری، به جای جذب سرمایه¬های خارجی و وام از خارج از پس اندازهای داخلی استفاده شود.